Vannacht stemde de Tweede Kamer, na veel stribbelingen, voor de nieuwe Asielnoodmaatregelenwet. Onderdeel van deze nieuwe wet is strafbaarstelling illegaliteit, hetgeen het niet hebben van een verblijfsvergunning en het helpen van mensen zonder verblijfsvergunning strafbaar maakt. Ook NSC en SGP stemden uiteindelijk voor, nadat zij de toezegging kregen dat strafbaarstelling illegaliteit voor ingang eerst nog bekeken wordt door de Raad van State. Het ASKV, een organisatie die zich inzet voor mensen zonder verblijfsvergunning, riep vanmorgen samen met tientallen andere maatschappelijke organisaties Kamerleden nog op om tegen de Asielnoodmaatregelenwet te stemmen. Tevergeefs, want de Tweede Kamer laat met dit besluit zien dat omkijken naar elkaar geen vanzelfsprekendheid meer is.
De Asielnoodmaatregelenwet leidt tot méér problemen en méér mensen zonder verblijfsvergunning. Het is geen oplossing, maar pure symboolpolitiek. Door strafbaarstelling illegaliteit verdwijnen mensen zonder verblijfsvergunning uit beeld van hulpverleners, durven ze minder snel naar de dokter en blijven hun kinderen thuis van school. Door de mensen die hen helpen te criminaliseren, wordt vervolgen ook de weg naar het verkrijgen van de juiste papieren bemoeilijkt. Mensen verdwijnen in de marges van de samenleving, terwijl de politiek haar ogen sluit.
Deze stemming laat zien dat de aanval op mensen zonder verblijfsvergunning, die onder leiding van voormalig minister Faber werd genormaliseerd, nog steeds leeft in Politiek Den Haag. De huidige retoriek en het beleid gaan door met het zaaien van angst en het creëren van haat jegens een groep die al nauwelijks bestaansrecht heeft in Nederland. Ondanks het feit dat strafbaarstelling illegaliteit niet meteen ingaat, zijn we er vanavond wel een stap dichterbij gekomen. En stevenen we nu af naar een Nederland waar je de gevangenis in kan gaan, omdat je de juiste papieren mist of omdat je geeft om je medemens.
Erik Rouw. Directeur-bestuurder van het ASKV: “De politiek geeft met strafbaarstelling een uiterst gevaarlijk en dehumaniserend signaal af. Ben ik straks als mens medeplichtig aan een strafbaar feit? Kunnen mijn collega’s straks in de gevangenis belanden als ze onderdak bieden aan iemand? Solidariteit en medemenselijkheid zijn vandaag de kop ingedrukt. We zijn een weg ingeslagen die niet denkt in oplossingen, maar weer een kwetsbare groep mensen als zondebok aanwijst en mensenrechten schendt.”
Het ASKV blijft mensen zonder verblijfsvergunning ondersteunen. Want ieder mens heeft bestaansrecht. En een samenwerking als deze, met verschillende organisaties uit heel het land, bewijst maar al te goed dat er genoeg mensen zijn in Nederland die wél naar elkaar om kijken. Rouw: “Het is nu wachten op het advies van de Raad van State en de stemming in de Eerste Kamer. Wij hopen de Raad van State en de Eerste Kamerleden wel vóór medemenselijkheid staan. Wij blijven doorstrijden voor een rechtvaardige samenleving.”
Deze wet is niet het einde van het gesprek, maar het begin van verzet. We blijven strijden — in ons werk, op straat en in de rechtszaal.