Het ASKV gaat uit van de gedachte dat niemand het recht op onderwijs mag worden ontzegd. Het is een basisrecht waar ieder mens toegang toe zou moeten hebben. Omdat afgewezen asielzoekers en andere geïllegaliseerde migranten worden uitgesloten van sociaaleconomische rechten en vaak niet toegelaten worden tot het reguliere onderwijssysteem, kunnen zij niet legaal in hun eigen onderhoud voorzien en zich niet verder ontwikkelen. Een gevolg hiervan is dat hun leven stilstaat. Mensen verliezen kostbare jaren, vaak juist in de leeftijdsfase waarin zij hun leven zouden moeten opbouwen.

In 2015 startte het ASKV het Project Activiteiten Ongedocumenteerden (PAO). Onder deze noemen bieden we zelf praktijkleertrajecten en cursussen aan. Dit is geen vervanging van het reguliere systeem, maar een vorm van noodhulp aan mensen die om verschillende redenen niet terug kunnen of durven naar het land van herkomst.

Persoonlijke ontwikkeling en toekomstperspectief

Het PAO organiseert naast taallessen ook dagactiviteiten, praktijkleertrajecten en cursussen waarmee deelnemers zich kunnen bekwamen. Maar nog belangrijker: mensen krijgen weer hoop, grip op hun eigen leven en nemen hun toekomst in eigen handen.

Regulier onderwijs

We begeleiden deelnemers die een nieuwe juridische procedure voor een verblijfsvergunning zijn gestart verder naar regulier onderwijs. Hierbij is van belang dat de deelnemer weet welke opleiding hij of zij voor ogen heeft, dat deze opleiding aansluit bij zijn of haar opleidingsachtergrond en dat de deelnemer de Nederlandse en/of Engelse taal goed beheerst. Daarnaast biedt de Foundation Academy of Amsterdam een Engelstalig mensenrechtenprogramma van een jaar aan. ASKV kan deelnemers die graag leren over mensenrechten en lobby hiernaartoe doorverwijzen.

Daarnaast begeleidt PAO, in samenwerking met de gemeente Amsterdam en 5 hogeronderwijsinstellingen in de stad, een aantal jongeren (die niet in procedure zijn) richting hoger onderwijs. Voorwaarde is wel een Nederlands middelbare schooldiploma. Meer informatie over dit project vind je op deze website van de Gemeente Amsterdam. 

Expertise en lobby

We onderscheiden ons in Nederland doordat we het structurele aanbod aan praktijkleertrajecten en aansluitende cursussen koppelen aan ervaren docenten, landelijke lobby en onderzoek, juridische en maatschappelijke begeleiding. Wij monitoren de resultaten en de impact van het PAO continu, zodat wij naar de behoefte van deelnemers accenten in het project kunnen wijzigen. Voor de lokale en landelijke lobby verzamelen wij informatie — in samenwerking met de landelijke werkgroep “Aan de Slag” — door expertmeetings te organiseren over het recht op onderwijs en werk. Ook wisselen wij regelmatig informatie uit over de praktijk in verschillende steden.

Pilot buurtinitiatieven: zelfregie en een netwerk in de stad

In 2019 is PAO gestart met de pilot buurtinitiatieven om het project te verduurzamen. We hebben op die manier veel deelnemers begeleid naar projecten in hun buurt en cursussen georganiseerd op het gebied van zelfregie. Tevens is de PAO-ambassade ontwikkeld, waarbij PAO-deelnemers ambassadeur worden om de stem van ongedocumenteerde mensen te vertegenwoordigen en buurtbewoners kennis te laten maken met ongedocumenteerde mensen. Vanaf eind 2022 werken PAO-ambassadeurs toe naar een community die PAO overstijgt: de ASKV-ambassade. Meer informatie vind je hier.

Resultaten

Per jaar biedt PAO meer dan 200 unieke deelnemers de kans een traject of cursus te volgen en heeft het project ruim 400 deelnames. In 2022 bracht PAO het onderzoeksrapport ‘PAO embassy: A safe haven’ uit. Daaruit bleek onder andere dat deelnemers graag zien dat PAO zich (nog) harder inzet voor structurele participatie op het gebied van onderwijs en (vrijwilligers)werk.