Het ASKV gaat uit van de gedachte dat niemand het recht op onderwijs mag worden ontzegd. Het is een basisrecht waar ieder mens toegang toe zou moeten hebben. Omdat afgewezen asielzoekers en andere geïllegaliseerde migranten worden uitgesloten van sociaaleconomische rechten en vaak niet toegelaten worden tot het reguliere onderwijssysteem, kunnen zij niet legaal in hun eigen onderhoud voorzien en zich niet verder ontwikkelen of bekwamen. Een gevolg hiervan is dat hun leven stilstaat. Mensen verliezen kostbare jaren, vaak juist in de leeftijdsfase waarin zij hun leven zouden moeten opbouwen.

 

In 2015 startte het ASKV het Project Activiteiten Ongedocumenteerden (PAO). Onder deze noemen bieden we zelf praktijkleertrajecten en cursussen aan. Dit is geen vervanging van het reguliere systeem, maar een vorm van noodhulp aan mensen die om verschillende redenen niet terug kunnen of durven naar het land van herkomst.

Persoonlijke ontwikkeling en toekomstperspectief

Het PAO organiseert naast taallessen ook dagactiviteiten, praktijkleertrajecten en cursussen waarmee deelnemers zich kunnen bekwamen. Maar nog belangrijker: mensen krijgen weer hoop, grip op hun eigen leven en nemen hun toekomst in eigen handen.

Regulier onderwijs

Het PAO begeleidt deelnemers die een nieuwe juridische procedure voor een verblijfsvergunning zijn gestart verder naar regulier onderwijs. Hierbij is van belang dat de deelnemer weet welke opleiding hij of zij voor ogen heeft, dat deze opleiding aansluit bij zijn of haar opleidingsachtergrond en dat de deelnemer de Nederlandse en/of Engelse taal goed beheerst. Daarnaast biedt de Foundation Academy of Amsterdam een Engelstalig mensenrechtenprogramma van een jaar aan. Het PAO kan deelnemers die graag leren over mensenrechten en lobby hiernaartoe doorverwijzen.

Expertise en lobby

We onderscheiden ons in Nederland doordat we het structurele aanbod aan praktijkleertrajecten en aansluitende cursussen koppelen aan ervaren docenten, landelijke lobby en onderzoek, juridische en maatschappelijke begeleiding. Wij monitoren de resultaten en de impact van het PAO continu, zodat wij naar de behoefte van deelnemers accenten in het project kunnen wijzigen. Voor de lokale en landelijke lobby verzamelen wij informatie — in samenwerking met de landelijke werkgroep “Aan de Slag” — door expertmeetings te organiseren over het recht op onderwijs en werk. Ook wisselen wij regelmatig informatie uit over de praktijk in verschillende steden.

Pilot buurtinitiatieven: zelfregie en een netwerk in de stad

Hoe kunnen wij de impact van onze praktijkleertrajecten verduurzamen? Dat onderzoeken we met de nieuwe pilot Buurtinitiatieven, gericht op het versterken van het sociale netwerk, de zelfregie en zelfredzaamheid van ongedocumenteerde mensen in de buurt waar zij wonen. Deze pilot is in 2019 gestart. Andere plannen zijn onder andere het opzetten van een PAO-ambassade, waarbij PAO-deelnemers ambassadeur worden om de stem van ongedocumenteerde mensen te vertegenwoordigen in de buurt waar zij wonen. Ook kunnen zij zelf evenementen, cursussen en info-avonden organiseren. Daarnaast willen we een sociaal café opzetten waar buurtbewoners en ongedocumenteerde mensen elkaar kunnen ontmoeten. Verder ontwikkelen we een sociale kaart van Amsterdam vanuit het oogpunt van ongedocumenteerde mensen: welke plekken zijn prettig om te bezoeken voor ongedocumenteerde mensen, vanuit verschillende culturen en met verschillende taalachtergronden? Tot slot willen we deelnemers ook begeleiden naar bestaande externe cursussen en activiteiten bij buurthuizen.